.png "English"){kind=small}
Την έκθεση χειροποίητης κούκλας "Μαγική κλωστή" της Άννας Ασημίνα φιλοξενεί έως τις 10 Σεπτεμβρίου το Art Café-Bar "Ιερά Οδός" στο Πυθαγόρειο της Σάμου.
Η ίδια η δημιουργός δίνει το στίγμα των έργων της. Μιλά για τις κούκλες του παρελθόντος που τώρα ξαναζωντανεύουν μέσα από την έκθεση αυτή, λέγοντας:
"Οι χειροποίητες κούκλες που παρουσιάζονται στο χώρο αυτό αφηγούνται την ιστορία τους, καθώς το γενεαλογικό τους δέντρο είναι πανύψηλο αλλά και γερά ριζωμένο στο βάθος του χρόνου.
Αρκεί να φαντασθούμε μια μικρή Σαμιωτοπούλα να διασχίζει την ιερά οδό με κατεύθυνση τον μεγαλοπρεπή ναό της θεάς Ήρας, εδώ, στη Σάμο, κρατώντας την κούκλα της ή πλαγγόνα κατά την αρχαία ονομασία.
Για την τρυφερή ηλικία των παιδιών του, ο Έλληνας της εποχής εκείνης διέθετε τις πιο όμορφες κούκλες οι οποίες ήταν πάνινες ή ξύλινες ή οστέινες ή από ελεφαντόδοντο ή ακόμη από τερακότα.
Η κούκλα υπήρξε λατρευτικό σύμβολο μεταφυσικής σημασίας αλλά και σύμβολο αθανασίας και γονιμότητας.
Η διαδρομή της έχει ευθύγραμμη πορεία δια μέσου της Αρχαίας Ελλάδας, των Ρωμαίων και των Βυζαντινών μέχρι τον 18 αιώνα αλλά και μετέπειτα όπου η παραγωγή της είναι αποτέλεσμα οικιακής χειροτεχνίας.
Στην Ελλάδα κατά την Τουρκοκρατία κατασκευάζεται από κουρέλια, χόρτα, ξύλα, ψωμί, χαρτί, κερί, λάσπη ακόμη και από κουκούλια μεταξοσκώληκα.
Τις χειροποίητες λαϊκές κούκλες και ειδικά τις αυτοσχέδιες ‘κουτσούνες’, όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται ‘κουτσουνό-ξυλα’ όταν τις σκάλιζε ο πατέρας τις αποκτούσαν τα κορίτσια γύρω στα τρία τους χρόνια κατά το έθιμο.
Είχαν συμβολικό χαρακτήρα προστασίας για την μικρή τους ιδιοκτήτρια, τις σκοτεινές εκείνες εποχές των κινδύνων, των διωγμών και της φτώχειας.
Οι πάνινες κούκλες ήταν κυρίως έργα γυναικών: της μητέρας, της γιαγιάς αλλά και της νονάς που όφειλε να προσφέρει ως δώρο στη βαφτισιμιά της. Την κούκλα αυτή διατηρούσε το κορίτσι σχεδόν με ευλάβεια ως την ημέρα του γάμου του.
Κατά τα πρώτα εφηβικά του χρόνια αποκτούσε ακόμη μια κούκλα, ντυμένη με τη νυφική φορεσιά του τόπου του, την οποία είχαν κατασκευάσει οι γυναίκες της οικογένειας και βρίσκονταν ανάμεσα στα προικιά της κοπέλας.
Στις αρχές του 19ου αιώνα όταν η ζήτηση της κούκλας αυξάνεται, ραφτάδες, ξυλουργοί και κεραμουργοί έχοντας σκοπό να την εμπορευθούν αρχίζουν να ασχολούνται σοβαρότερα με την κατασκευή της.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή γυναίκες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα κατασκεύαζαν κούκλες, τις οποίες διέθεταν στα λιγοστά τουριστικά καταστήματα γύρω από την Ακρόπολη.
Κοντά στα μέσα του 20ου αιώνα, η ζήτηση της κούκλας μεγαλώνει καθώς αυξάνονται σταδιακά τα καταστήματα παιχνιδιών που απευθύνονται στα παιδιά της αστικής τάξης, ενώ τα φτωχότερα αρκούνται να τις βλέπουν πίσω από τις βιτρίνες.
Με την πάροδο του χρόνου δημιουργούνται μεγάλες βιομηχανίες παραγωγής κούκλας και παράλληλα γίνονται εισαγωγές από Ευρώπη, Αμερική και Ασία.
Έτσι οι μικρές εγχώριες οικοτεχνίες και βιοτεχνίες μην αντέχοντας τον ανταγωνισμό μαραζώνουν και κλείνουν σιγά-σιγά η μια πίσω από την άλλη.
Οι αυτοδημιούργητοι τεχνίτες ξεχάστηκαν, εξοστρακίστηκαν, ορισμένοι όμως από αυτούς διατήρησαν τα μικρά εργαστήρια τους ανέπαφα, κρατώντας ζωντανές τις αναμνήσεις και την αγάπη τους για την χειροποίητη κούκλα.
Σήμερα οι κουκλοκατασκευές μου συνδέονται κατά κάποιο τρόπο με την αγάπη αυτή. Κρατούν στα πάνινα χέρα τους τη μαγική κλωστή από το κουβάρι του παρελθόντος και το ξετυλίγουν λίγα μέτρα πιο πέρα…
Εδώ στον υπέροχο χώρο του cafe art ‘Ιερά Οδός’ όπου φιλοξενούνται με εγκαρδιότητα από τη Λένα και τον Κώστα και τους ευχαριστώ γι’ αυτό.
Η έκθεση είναι αφιερωμένη σε όλα τα παιδιά του κόσμου, που δεν πρόφθασαν για διάφορες αιτίες να κρατήσουν ένα παιδικό παιχνίδι".
Αρκεί να φαντασθούμε μια μικρή Σαμιωτοπούλα να διασχίζει την ιερά οδό με κατεύθυνση τον μεγαλοπρεπή ναό της θεάς Ήρας, εδώ, στη Σάμο, κρατώντας την κούκλα της ή πλαγγόνα κατά την αρχαία ονομασία.
Για την τρυφερή ηλικία των παιδιών του, ο Έλληνας της εποχής εκείνης διέθετε τις πιο όμορφες κούκλες οι οποίες ήταν πάνινες ή ξύλινες ή οστέινες ή από ελεφαντόδοντο ή ακόμη από τερακότα.
Η κούκλα υπήρξε λατρευτικό σύμβολο μεταφυσικής σημασίας αλλά και σύμβολο αθανασίας και γονιμότητας.
Η διαδρομή της έχει ευθύγραμμη πορεία δια μέσου της Αρχαίας Ελλάδας, των Ρωμαίων και των Βυζαντινών μέχρι τον 18 αιώνα αλλά και μετέπειτα όπου η παραγωγή της είναι αποτέλεσμα οικιακής χειροτεχνίας.
Στην Ελλάδα κατά την Τουρκοκρατία κατασκευάζεται από κουρέλια, χόρτα, ξύλα, ψωμί, χαρτί, κερί, λάσπη ακόμη και από κουκούλια μεταξοσκώληκα.
Τις χειροποίητες λαϊκές κούκλες και ειδικά τις αυτοσχέδιες ‘κουτσούνες’, όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται ‘κουτσουνό-ξυλα’ όταν τις σκάλιζε ο πατέρας τις αποκτούσαν τα κορίτσια γύρω στα τρία τους χρόνια κατά το έθιμο.
Είχαν συμβολικό χαρακτήρα προστασίας για την μικρή τους ιδιοκτήτρια, τις σκοτεινές εκείνες εποχές των κινδύνων, των διωγμών και της φτώχειας.
Οι πάνινες κούκλες ήταν κυρίως έργα γυναικών: της μητέρας, της γιαγιάς αλλά και της νονάς που όφειλε να προσφέρει ως δώρο στη βαφτισιμιά της. Την κούκλα αυτή διατηρούσε το κορίτσι σχεδόν με ευλάβεια ως την ημέρα του γάμου του.
Κατά τα πρώτα εφηβικά του χρόνια αποκτούσε ακόμη μια κούκλα, ντυμένη με τη νυφική φορεσιά του τόπου του, την οποία είχαν κατασκευάσει οι γυναίκες της οικογένειας και βρίσκονταν ανάμεσα στα προικιά της κοπέλας.
Στις αρχές του 19ου αιώνα όταν η ζήτηση της κούκλας αυξάνεται, ραφτάδες, ξυλουργοί και κεραμουργοί έχοντας σκοπό να την εμπορευθούν αρχίζουν να ασχολούνται σοβαρότερα με την κατασκευή της.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή γυναίκες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα κατασκεύαζαν κούκλες, τις οποίες διέθεταν στα λιγοστά τουριστικά καταστήματα γύρω από την Ακρόπολη.
Κοντά στα μέσα του 20ου αιώνα, η ζήτηση της κούκλας μεγαλώνει καθώς αυξάνονται σταδιακά τα καταστήματα παιχνιδιών που απευθύνονται στα παιδιά της αστικής τάξης, ενώ τα φτωχότερα αρκούνται να τις βλέπουν πίσω από τις βιτρίνες.
Με την πάροδο του χρόνου δημιουργούνται μεγάλες βιομηχανίες παραγωγής κούκλας και παράλληλα γίνονται εισαγωγές από Ευρώπη, Αμερική και Ασία.
Έτσι οι μικρές εγχώριες οικοτεχνίες και βιοτεχνίες μην αντέχοντας τον ανταγωνισμό μαραζώνουν και κλείνουν σιγά-σιγά η μια πίσω από την άλλη.
Οι αυτοδημιούργητοι τεχνίτες ξεχάστηκαν, εξοστρακίστηκαν, ορισμένοι όμως από αυτούς διατήρησαν τα μικρά εργαστήρια τους ανέπαφα, κρατώντας ζωντανές τις αναμνήσεις και την αγάπη τους για την χειροποίητη κούκλα.
Σήμερα οι κουκλοκατασκευές μου συνδέονται κατά κάποιο τρόπο με την αγάπη αυτή. Κρατούν στα πάνινα χέρα τους τη μαγική κλωστή από το κουβάρι του παρελθόντος και το ξετυλίγουν λίγα μέτρα πιο πέρα…
Εδώ στον υπέροχο χώρο του cafe art ‘Ιερά Οδός’ όπου φιλοξενούνται με εγκαρδιότητα από τη Λένα και τον Κώστα και τους ευχαριστώ γι’ αυτό.
Η έκθεση είναι αφιερωμένη σε όλα τα παιδιά του κόσμου, που δεν πρόφθασαν για διάφορες αιτίες να κρατήσουν ένα παιδικό παιχνίδι".
English
The handmade dolls presented in this space, tell their story, as their genealogical tree is tall and strong but also firmly rooted in the depths of time.
Just imagine a young Samian girl walking on the sacred way towards the magnificent temple of Hera, here on Samos, holding her doll which was called “plagona” during ancient times
The children of tender age were provided, by the Greek parents of that era, the most beautiful dolls which were either stuffed or wooden or made of bone or ivory or even from terracotta.
The doll was also considered to be a worship symbol of metaphysical significance as well as a symbol of immortality and fertility.
Its historical path is straight and can be traced through Ancient Greece, the Romans and the Byzantines until the 18th century and beyond when its manufacture is a result of domestic crafts.
During the Turkish occupation of Greece, dolls were made of rags, grass, wood, bread, paper, wax, mud or even silkworm cocoons.
According to the local customs and traditions, each father carved a makeshift doll known as “koutsounes” or “koutsounoxyla” and offered it to their daughters at about the age of three.
They were a symbol of protection for their young owner, during those dark times of danger, persecution and poverty.
The stuffed dolls were mostly crafted by women. Either by a mother, a grandmother or by a godmother as this was a gift she had to offer to her god daughter. This doll was kept by the girl, almost with reverence, until her wedding day.
During the early teenage years the girl acquired one more doll, dressed in bridal costume of the local area, which was made by the women of the family and was put among the girl's dowry.
In the early 19th century as the demand for dolls rises, tailors, carpenters and ceramists begin to deal seriously with their construction in order to trade them.
After the Asia Minor disaster in 1922, women immigrants who settled in Athens used to make dolls and sell them to the few touristic shops around the Acropolis.
By the middle of the 20th century, the demand for dolls grows progressively as the toys shops which aim for the children of the urban middle class increase, while the poorest children are content just to see the dolls behind the shop windows.
As the years go by, large industries of doll manufacturing emerge and simultaneously dolls are also imported from Europe, America and Asia.
Thus small domestic industries and crafts cannot withstand the competition, they languish and slowly close one after the other.
The self-taught craftsmen were forgotten, ostracized, but some of them kept their small workshops intact, keeping the memories and the love for handmade dolls alive.
Nowadays the dolls I create are connected, in a way, with this love... they hold in their fabric hands the magic thread of the past and they unwind it a few more meters further...
So here they are in the lovely space of cafe art “Ιερά Οδός” (Iera Οdos) where Lena and Kostas cordially host them and I thank them for that.
This exhibition is dedicated to all the children in the world who didn't have the chance, for various reasons, to hold a child's toy.
Anna Asimina
Summer 2014
Pythagorion Samos
Just imagine a young Samian girl walking on the sacred way towards the magnificent temple of Hera, here on Samos, holding her doll which was called “plagona” during ancient times
The children of tender age were provided, by the Greek parents of that era, the most beautiful dolls which were either stuffed or wooden or made of bone or ivory or even from terracotta.
The doll was also considered to be a worship symbol of metaphysical significance as well as a symbol of immortality and fertility.
Its historical path is straight and can be traced through Ancient Greece, the Romans and the Byzantines until the 18th century and beyond when its manufacture is a result of domestic crafts.
During the Turkish occupation of Greece, dolls were made of rags, grass, wood, bread, paper, wax, mud or even silkworm cocoons.
According to the local customs and traditions, each father carved a makeshift doll known as “koutsounes” or “koutsounoxyla” and offered it to their daughters at about the age of three.
They were a symbol of protection for their young owner, during those dark times of danger, persecution and poverty.
The stuffed dolls were mostly crafted by women. Either by a mother, a grandmother or by a godmother as this was a gift she had to offer to her god daughter. This doll was kept by the girl, almost with reverence, until her wedding day.
During the early teenage years the girl acquired one more doll, dressed in bridal costume of the local area, which was made by the women of the family and was put among the girl's dowry.
In the early 19th century as the demand for dolls rises, tailors, carpenters and ceramists begin to deal seriously with their construction in order to trade them.
After the Asia Minor disaster in 1922, women immigrants who settled in Athens used to make dolls and sell them to the few touristic shops around the Acropolis.
By the middle of the 20th century, the demand for dolls grows progressively as the toys shops which aim for the children of the urban middle class increase, while the poorest children are content just to see the dolls behind the shop windows.
As the years go by, large industries of doll manufacturing emerge and simultaneously dolls are also imported from Europe, America and Asia.
Thus small domestic industries and crafts cannot withstand the competition, they languish and slowly close one after the other.
The self-taught craftsmen were forgotten, ostracized, but some of them kept their small workshops intact, keeping the memories and the love for handmade dolls alive.
Nowadays the dolls I create are connected, in a way, with this love... they hold in their fabric hands the magic thread of the past and they unwind it a few more meters further...
So here they are in the lovely space of cafe art “Ιερά Οδός” (Iera Οdos) where Lena and Kostas cordially host them and I thank them for that.
This exhibition is dedicated to all the children in the world who didn't have the chance, for various reasons, to hold a child's toy.
Anna Asimina
Summer 2014
Pythagorion Samos