ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: Αφιέρωμα στη Σάμο, από τον Πυθαγόρα έως τον Σοφούλη!

Φωτογραφίες του Γιάννη Τούντα

Αφιέρωμα στη Σάμο, με έμφαση στην μακραίωνη ιστορία του νησιού, παρουσιάζει σήμερα η ιστοσελίδα diakopes.in.gr!

Δείτε αναλυτικά το αφιέρωμα του Βασίλη Στεργιόπουλου στην Ενότητα "The Experts Way", το οποίο έχει τίτλο "Σάμος, από τον Πυθαγόρα έως τον Σοφούλη" και συνοδεύεται από δεκάδες φωτογραφίες του Γιάννη Τούντα:

"Ως πρώτοι κάτοικοι της Σάμου, του νησιού του Βορείου Αιγαίου με τις εξαίρετες φυσικές ομορφιές, αναφέρονται από τους αρχαίους ιστορικούς Κάρες και Λέλεγες. Τα παλαιότερα ίχνη κατοίκησης στη Σάμο ανάγονται στους Νεολιθικούς Χρόνους.

Ο ανδριάντας του Θεμιστοκλή Σοφούλη στην προκυμαία της πόλης της Σάμου

Οι εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και του Αγίου Γεωργίου, δίπλα στον πύργο του Σαρακίνη, στον κάμπο του Ηραίου

Πατρίδα, μεταξύ άλλων, του Πυθαγόρα (6ος αιώνας π.Χ.), κορυφαίου φιλοσόφου και μαθηματικού της αρχαιότητας, ιδρυτή της Πυθαγόρειας Σχολής, και του Αρίσταρχου (4ος-3ος αιώνας π.Χ.), περίφημου μαθηματικού και αστρονόμου, εισηγητή του ηλιοκεντρικού συστήματος, η αρχαία Σάμος ήταν μέλος της Ιωνικής Δωδεκάπολης, ομοσπονδίας δώδεκα μικρασιατικών ιωνικών πόλεων, με κέντρο λατρείας το Πανιώνιον (ιερό του Ελικωνίου Ποσειδώνος), στο ακρωτήρι της Μυκάλης.

Η πόλη της Σάμου

Πυθαγόρειο, η παλαιοχριστιανική βασιλική Κάστρου

Η αρχαία πόλη της Σάμου, στη θέση του σύγχρονου οικισμού του Πυθαγορείου, ιδρύθηκε από ίωνες αποίκους, που ήρθαν στο νησί γύρω στο 1000 π.Χ., γνώρισε δε οικονομική και πνευματική άνθηση τον 7ο και, κυρίως, τον 6ο αιώνα π.Χ.

Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη στο Παλαιό Καρλόβασι

Το Λαογραφικό Μουσείο στο Νέο Καρλόβασι

Η πόλη, σημαντικό καλλιτεχνικό κέντρο του ελληνικού κόσμου (κέντρο γλυπτικής, κεραμικής και χαλκουργίας) και μεγάλη ναυτική δύναμη, ίδρυσε αποικίες στις απέναντι ιωνικές ακτές, στη Θράκη, στην Αίγυπτο, στη Δύση κ.α.

Αρχαιολογικός χώρος Ηραίου

Πυθαγόρειο

Επί τυραννίας Πολυκράτη (β' μισό 6ου αιώνα π.Χ.) κατασκευάστηκαν τα παλαιότερα τείχη της πόλης, μεγάλη προκυμαία στον κλειστό πολεμικό λιμένα της και το φημισμένο Ευπαλίνειο Όρυγμα.

Η Πορφυριάς Σχολή στο Νέο Καρλόβασι

Η εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Μεσαίο Καρλόβασι

Ιερά οδός συνέδεε την πόλη της Σάμου με το Ηραίο, ιερό της Ήρας, έναν από τους σπουδαιότερους χώρους λατρείας του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Αρχαιολογικός χώρος Ηραίου

Πόλη Σάμου, η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, όπου κηρύχθηκε η ένωση της Σάμου με την Ελλάδα

Στα σημαντικότερα γεγονότα των Κλασικών Χρόνων ανήκει η πολεμική σύγκρουση των Σαμίων με τους Αθηναίους το 439 π.Χ., που έληξε με την επικράτηση των ισχυρών αθηναϊκών δυνάμεων και την επιβολή σκληρών όρων στους ηττημένους (γκρέμισμα τειχών, παράδοση στόλου και καταβολή πολεμικής αποζημίωσης).

Το Λιοντάρι της Σάμου, επιβλητικό μνημείο στην πλατεία Πυθαγόρα

Μονή Μεγάλης Παναγίας

Κατά τους Ρωμαϊκούς Χρόνους το Ηραίο αρχικά λεηλατήθηκε, αλλά στη συνέχεια γνώρισε νέα άνθηση.

Μονή Μεγάλης Παναγίας

Ο πύργος του Σαρακίνη (1577) στον κάμπο του Ηραίου

Η Σάμος δοκιμάστηκε από τις αραβικές επιδρομές του 7ου αιώνα και, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους (1204), κατελήφθη από τους Ενετούς και τους Γενουάτες.

Μονή Τιμίου Σταυρού

Η μονή της Ζωοδόχου Πηγής, 18ου αιώνα, στο βορειοανατολικό άκρο της Σάμου

Η κατάκτηση του νησιού από τους Τούρκους, το 1475, συνοδεύτηκε από τη φυγή των περισσότερων κατοίκων του, που προτίμησαν να ακολουθήσουν τους Γενουάτες στη Χίο.

Η Παναγία η Σαραντασκαλιώτισσα, στην είσοδο σπηλαίου, σε ορθοπλαγιά του όρους Κερκετέα (Κέρκη), κοντά στο σπήλαιο του Πυθαγόρα

Πυθαγόρειο, η παλαιοχριστιανική βασιλική Κάστρου, δίπλα στην εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα

Η Σάμος διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821, με ηγετική μορφή τον Λογοθέτη Λυκούργο (Γεώργιο Παπλωματά), ο οποίος ίδρυσε ένα αυτόνομο πολίτευμα με νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική και στρατιωτική εξουσία.

Η μονή του Τιμίου Σταυρού, 16ου αιώνα, κοντά στους Μαυρατζαίους

Η περιοχή της Μυκάλης

Αξιομνημόνευτο γεγονός των επαναστατικών χρόνων υπήρξε ασφαλώς η ναυμαχία της Μυκάλης στις 5/6 Αυγούστου 1824, που κατέληξε σε ήττα των Τούρκων.

Πυθαγόρειο, το Ευπαλίνειο Όρυγμα

Το άγαλμα του Πυθαγόρα, στο λιμάνι του Πυθαγορείου

Στο νησί, που δεν κατόρθωσε να αποτινάξει τον τουρκικό ζυγό και να ενσωματωθεί στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος μετά το τέλος της Επανάστασης του 1821, επιβλήθηκε από τον Αύγουστο του 1834 η «Ηγεμονία της Σάμου», ημιαυτόνομο καθεστώς, υπό την επικυριαρχία της Τουρκίας και με την εγγύηση των Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας).

Κάστρο Πυθαγορείου

Ο Αϊ-Γιαννάκης στο Άνω Βαθύ

Σύμφωνα με το ιδιότυπο αυτό καθεστώς, οι Σαμιώτες κατέβαλλαν ετησίως φόρο υποτέλειας στην Τουρκία, που δεν είχε δικαίωμα ανάμειξης στην εσωτερική διοίκηση της Ηγεμονίας ή διατήρησης στρατευμάτων στο νησί. Ανώτατος άρχοντας ήταν ο ηγεμόνας (διοριζόταν από το σουλτάνο, έπρεπε να είναι χριστιανός ορθόδοξος και να μιλά την ελληνική γλώσσα), που κυβερνούσε με τη βοήθεια της Βουλής, μιας τοπικής τετραμελούς κυβέρνησης.

Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος Σάμου

Το μνημείο Ιερολοχιτών, κοντά στη μονή της Ζωοδόχου Πηγής, στο βορειοανατολικό άκρο της Σάμου

Στην πλειονότητά τους οι ηγεμόνες της Σάμου ενδιαφέρθηκαν περισσότερο για την είσπραξη των φόρων και λιγότερο για την πρόοδο του νησιού. Παρά ταύτα, η Σάμος άκμασε οικονομικά και πολιτιστικά περί τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν αναπτύχθηκαν η καπνοβιομηχανία και η βυρσοδεψία, ενώ πραγματοποιήθηκαν έργα υποδομής και οικοδομήθηκαν επιβλητικά κτίρια.

Η μονή της Μεγάλης Παναγίας, 16ου αιώνα, κοντά στους Κουμαραδαίους

Αρχαιολογικός χώρος Ηραίου

Το 1912 η Σάμος επαναστάτησε και, με επικεφαλής τον Θεμιστοκλή Σοφούλη (1860-1949), κήρυξε την ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα (11 Νοεμβρίου 1912).

Πυθαγόρειο, το Ευπαλίνειο Όρυγμα

Το σπήλαιο του Πυθαγόρα σε ορθοπλαγιά του όρους Κερκετέα (Κέρκη)

Το νησί ενσωματώθηκε οριστικά στην Ελλάδα στις 2 Μαρτίου 1913".

Αρχαιολογικός χώρος Πυθαγορείου

Πόλη Σάμου, το Δημαρχιακό Μέγαρο, όπου στεγάστηκε η Βουλή των Σαμίων

Πηγή: Ρεπορτάζ του Βαγγέλη Στεργιόπουλου στο diakopes.in.gr