.png "English"){kind=small}
Σε σημερινό της άρθρο στην εφημερίδα "Καθημερινή", η σαμιακής καταγωγής δημοσιογράφος Γιούλη Επτακοίλη μεταφέρει όμορφα παιδικά της βιώματα από το νησί της Σάμου και παράλληλα υμνεί τη φυσική ομορφιά και τον αρχαιολογικό πλούτο του νησιού.
Αφορμή για το άρθρο αποτέλεσε μεταξύ των άλλων και η πρόσφατη έκδοση του Ιδρύματος Λάτση με τίτλο: "Σάμος. Τα αρχαιολογικά μουσεία".
Ας δούμε τι αναφέρει στο άρθρο της για τη Σάμο η διακεκριμένη δημοσιογράφος, Γιούλη Επτακοίλη:
"Κάθε τέτοια εποχή με τις χειμωνιάτικες βροχές, θυμάμαι τον ήχο από τις σταγόνες που χτυπούσαν στο τσίγκινο στέγαστρο της εισόδου πριν πέσουν στον πλακόστρωτο δρόμο μπροστά από το σπίτι.
Στο εσωτερικό, η ξυλόσομπα έκαιγε στο φουλ -ποιος να το πίστευε ότι εν έτει 2013 θα τις ξαναβρίσκαμε στο αστικά μας σπίτια- και η γιαγιά αποθήκευε σε μεγάλα δοχεία το φρέσκο λάδι της χρονιάς καθώς μας ετοίμαζε ζεστό, ζυμωτό ψωμί με αγουρέλαιο και χοντρό αλάτι. Να, μια γεύση οικεία, μοναδική, αξεπέραστη.
Με συγχωρείτε αν γίνομαι λίγο μελό, αλλά όποτε πέφτει στην αντίληψή μου κάτι που αφορά τη Σάμο, τον τόπο της καταγωγής μου και της παιδικής ανεμελιάς, δεν μπορώ να μην ανοίξω παράθυρο στις αναμνήσεις που ακαριαία σχεδόν, γεννούν τη συγκίνηση.
Στο Ανω Βαθύ έκανα τα πρώτα μου βήματα -κυριολεκτικά-, στον Πεύκο τις πρώτες μου απλωτές χωρίς μπρατσάκια, στο Καρλόβασι, το Πυθαγόρειο και το Κοκκάρι τις βραδινές βόλτες της εφηβείας. Για μένα αυτός ο προικισμένος τόπος, κατάφυτος από ελιές, πεύκα και αμπέλια σκαρφαλωμένα στις πιο ψηλές πλαγιές, με εύφορο, ευλογημένο χώμα, με απίθανες παραλίες, με γεύσεις και αρώματα και τον μεθυστικό Μοσχάτο οίνο, ήταν και παραμένει ένα πολύτιμο καταφύγιο.
100 χρόνια από την Ενωση
Ως άλλη μια επιβεβαίωση της ιδιαιτερότητας της Σάμου -ναι, όπως καταλαβαίνετε δεν μπορώ να είμαι αντικειμενική- ξεφύλλισα την πολυτελή, πολυσέλιδη έκδοση του Ιδρύματος Λάτση «Σάμος. Τα αρχαιολογικά Μουσεία». Είναι ένας τόμος με επετειακό χαρακτήρα, αφού φέτος το νησί γιορτάζει τα εκατό χρόνια από την Ενωσή του με τον κύριο ελλαδικό κορμό.
Πνευματικός καρπός άξιων επιστημόνων, του Κωνσταντίνου Τσάκου, επίτιμου εφόρου αρχαιοτήτων και της Μαρίας Βιγλάκη-Σοφιανού, αρχαιολόγου, αναπληρώτριας προϊσταμένου της ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, o τόμος αποτελεί ένα ακριβό εφόδιο που θα υμνεί την αξία και την ποικιλία του σπουδαίου πολιτισμού της Σάμου.
Η καίρια θέση της πάνω στους αιγαιοπελαγίτικους δρόμους που ένωναν τον ελλαδικό χώρο με τη Μ. Ασία και τις μεγάλες αυτοκρατορίες της Ανατολής, αλλά και τις πλούσιες χώρες του Βορρά με τον Νότο και την Αίγυπτο των Φαραώ, τη βοήθησε να σημειώσει από πολύ νωρίς εμπορική, οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη.
Οι συγγραφείς έχουν χωρίσει την έκδοση σε ενότητες, πλήρεις και αναλυτικές με εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό. Ο αναγνώστης βλέπει το νησί με τη ματιά των περιηγητών, ενώ αναφέρονται σημεία στα οποία ο σημερινός επισκέπτης ανιχνεύει την πλούσια ιστορία. Οπως η άριστα λαξευμένη σε βράχο επιγραφή του 6ου αιώνα π.Χ., στον δρόμο από το γραφικό χωριό Νιχώρι προς τα Σκουρέικα, η οποία μνημονεύει τα ονόματα των κατασκευαστών μιας ξύλινης γέφυρας πάνω από το ρέμα του ορεινού χωριού Πύργος, που οι μελετητές το ταυτίζουν με τον αρχαίο ποταμό Αμφίλυσσο.
Εργα θεών και ανθρώπων
Η «ξενάγηση» συνεχίζεται με ιστορική επισκόπηση της Σάμου, με τα μεγάλα έργα υποδομής, το μεγάλο Ιερό της Ηρας, το χρονικό της ίδρυσης των αρχαιολογικών μουσείων στο Βαθύ και στο Πυθαγόρειο. Εκτενής αναφορά γίνεται στα νεκροταφεία της αρχαίας πόλης και της υπαίθρου, στη ζωή των κατοίκων αλλά και στους αιώνες της ακμής. Ως μια γοητευτική ιστορία για τα σπουδαία έργα των ανθρώπων διαβάζεται η διαδικασία κατασκευής της «μητέρας όλων των σηράγγων», του Ευπαλίνειου Υδραγωγείου. Εργο του αρχιτέκτονα, μηχανικού και γεωμέτρη της αρχαιότητας Ευπαλίνου από τα Μέγαρα, κατασκευάστηκε πριν από 2.600 χρόνια και είναι η αρχαιότερη σήραγγα του κόσμου, μήκους 1.036 μέτρων. Ο Ευπαλίνος με μαθηματικούς υπολογισμούς και εφαρμογές που σε γενικές γραμμές χρησιμοποιούνται για τη διάνοιξη των σηράγγων μέχρι και σήμερα -το παραδέχονται οι σύγχρονοι μηχανικοί- έκανε οριζόντια διάνοιξη στο βουνό για να φέρει νερό από τη γεμάτη πηγές βόρεια πλευρά του βουνού στη νότια. Αρχισε την εξόρυξη ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές του βουνού και πέτυχε τη συνάντηση των δύο σηράγγων με μικρή μόνο απόκλιση.
Το αρκετά καλά συντηρημένο και επισκέψιμο Ευπαλίνειο Υδραγωγείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος με τα μοναδικά αγάλματα κούρων και κορών, και, το τελευταίο καμάρι του νησιού, το υψηλού επιπέδου και ποιότητας Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου, μουσείο υπόδειγμα (υπό τη διεύθυνση της κ. Μ. Βιγλάκη) και από τα πιο σύγχρονα της χώρας, είναι τρία must για τον επισκέπτη της Σάμου, που εκτός από τις φυσικές ομορφιές του νησιού θέλει να ξετυλίξει και το κουβάρι της ιστορίας της.
Κι αν μαγευτεί, και το λέει και η καρδιά του, ας χαρίσει στον εαυτό του μια πρωινή πεζοπορία στο βουνό Κέρκης. Μια από τις κλασικές διαδρομές, όχι για πρωτάρηδες όμως, είναι αυτή η οποία ξεκινάει από τα Βοτσαλάκια, παραλία που βρίσκεται τρία χιλιόμετρα δυτικά του Μαραθόκαμπου, και μέσω της Μoνής Ευαγγελίστριας προχωράει προς τον Προφήτη Ηλία και τη Βίγλα. Πώς θα αποζημιωθεί; Θαυμάζοντας αφ’ υψηλού το νησί με τα χίλια πρόσωπα. Το ένα πιο όμορφο από το άλλο..."
Στο εσωτερικό, η ξυλόσομπα έκαιγε στο φουλ -ποιος να το πίστευε ότι εν έτει 2013 θα τις ξαναβρίσκαμε στο αστικά μας σπίτια- και η γιαγιά αποθήκευε σε μεγάλα δοχεία το φρέσκο λάδι της χρονιάς καθώς μας ετοίμαζε ζεστό, ζυμωτό ψωμί με αγουρέλαιο και χοντρό αλάτι. Να, μια γεύση οικεία, μοναδική, αξεπέραστη.
Με συγχωρείτε αν γίνομαι λίγο μελό, αλλά όποτε πέφτει στην αντίληψή μου κάτι που αφορά τη Σάμο, τον τόπο της καταγωγής μου και της παιδικής ανεμελιάς, δεν μπορώ να μην ανοίξω παράθυρο στις αναμνήσεις που ακαριαία σχεδόν, γεννούν τη συγκίνηση.
Στο Ανω Βαθύ έκανα τα πρώτα μου βήματα -κυριολεκτικά-, στον Πεύκο τις πρώτες μου απλωτές χωρίς μπρατσάκια, στο Καρλόβασι, το Πυθαγόρειο και το Κοκκάρι τις βραδινές βόλτες της εφηβείας. Για μένα αυτός ο προικισμένος τόπος, κατάφυτος από ελιές, πεύκα και αμπέλια σκαρφαλωμένα στις πιο ψηλές πλαγιές, με εύφορο, ευλογημένο χώμα, με απίθανες παραλίες, με γεύσεις και αρώματα και τον μεθυστικό Μοσχάτο οίνο, ήταν και παραμένει ένα πολύτιμο καταφύγιο.
100 χρόνια από την Ενωση
Ως άλλη μια επιβεβαίωση της ιδιαιτερότητας της Σάμου -ναι, όπως καταλαβαίνετε δεν μπορώ να είμαι αντικειμενική- ξεφύλλισα την πολυτελή, πολυσέλιδη έκδοση του Ιδρύματος Λάτση «Σάμος. Τα αρχαιολογικά Μουσεία». Είναι ένας τόμος με επετειακό χαρακτήρα, αφού φέτος το νησί γιορτάζει τα εκατό χρόνια από την Ενωσή του με τον κύριο ελλαδικό κορμό.
Πνευματικός καρπός άξιων επιστημόνων, του Κωνσταντίνου Τσάκου, επίτιμου εφόρου αρχαιοτήτων και της Μαρίας Βιγλάκη-Σοφιανού, αρχαιολόγου, αναπληρώτριας προϊσταμένου της ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, o τόμος αποτελεί ένα ακριβό εφόδιο που θα υμνεί την αξία και την ποικιλία του σπουδαίου πολιτισμού της Σάμου.
Η καίρια θέση της πάνω στους αιγαιοπελαγίτικους δρόμους που ένωναν τον ελλαδικό χώρο με τη Μ. Ασία και τις μεγάλες αυτοκρατορίες της Ανατολής, αλλά και τις πλούσιες χώρες του Βορρά με τον Νότο και την Αίγυπτο των Φαραώ, τη βοήθησε να σημειώσει από πολύ νωρίς εμπορική, οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη.
Οι συγγραφείς έχουν χωρίσει την έκδοση σε ενότητες, πλήρεις και αναλυτικές με εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό. Ο αναγνώστης βλέπει το νησί με τη ματιά των περιηγητών, ενώ αναφέρονται σημεία στα οποία ο σημερινός επισκέπτης ανιχνεύει την πλούσια ιστορία. Οπως η άριστα λαξευμένη σε βράχο επιγραφή του 6ου αιώνα π.Χ., στον δρόμο από το γραφικό χωριό Νιχώρι προς τα Σκουρέικα, η οποία μνημονεύει τα ονόματα των κατασκευαστών μιας ξύλινης γέφυρας πάνω από το ρέμα του ορεινού χωριού Πύργος, που οι μελετητές το ταυτίζουν με τον αρχαίο ποταμό Αμφίλυσσο.
Εργα θεών και ανθρώπων
Η «ξενάγηση» συνεχίζεται με ιστορική επισκόπηση της Σάμου, με τα μεγάλα έργα υποδομής, το μεγάλο Ιερό της Ηρας, το χρονικό της ίδρυσης των αρχαιολογικών μουσείων στο Βαθύ και στο Πυθαγόρειο. Εκτενής αναφορά γίνεται στα νεκροταφεία της αρχαίας πόλης και της υπαίθρου, στη ζωή των κατοίκων αλλά και στους αιώνες της ακμής. Ως μια γοητευτική ιστορία για τα σπουδαία έργα των ανθρώπων διαβάζεται η διαδικασία κατασκευής της «μητέρας όλων των σηράγγων», του Ευπαλίνειου Υδραγωγείου. Εργο του αρχιτέκτονα, μηχανικού και γεωμέτρη της αρχαιότητας Ευπαλίνου από τα Μέγαρα, κατασκευάστηκε πριν από 2.600 χρόνια και είναι η αρχαιότερη σήραγγα του κόσμου, μήκους 1.036 μέτρων. Ο Ευπαλίνος με μαθηματικούς υπολογισμούς και εφαρμογές που σε γενικές γραμμές χρησιμοποιούνται για τη διάνοιξη των σηράγγων μέχρι και σήμερα -το παραδέχονται οι σύγχρονοι μηχανικοί- έκανε οριζόντια διάνοιξη στο βουνό για να φέρει νερό από τη γεμάτη πηγές βόρεια πλευρά του βουνού στη νότια. Αρχισε την εξόρυξη ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές του βουνού και πέτυχε τη συνάντηση των δύο σηράγγων με μικρή μόνο απόκλιση.
Το αρκετά καλά συντηρημένο και επισκέψιμο Ευπαλίνειο Υδραγωγείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος με τα μοναδικά αγάλματα κούρων και κορών, και, το τελευταίο καμάρι του νησιού, το υψηλού επιπέδου και ποιότητας Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου, μουσείο υπόδειγμα (υπό τη διεύθυνση της κ. Μ. Βιγλάκη) και από τα πιο σύγχρονα της χώρας, είναι τρία must για τον επισκέπτη της Σάμου, που εκτός από τις φυσικές ομορφιές του νησιού θέλει να ξετυλίξει και το κουβάρι της ιστορίας της.
Κι αν μαγευτεί, και το λέει και η καρδιά του, ας χαρίσει στον εαυτό του μια πρωινή πεζοπορία στο βουνό Κέρκης. Μια από τις κλασικές διαδρομές, όχι για πρωτάρηδες όμως, είναι αυτή η οποία ξεκινάει από τα Βοτσαλάκια, παραλία που βρίσκεται τρία χιλιόμετρα δυτικά του Μαραθόκαμπου, και μέσω της Μoνής Ευαγγελίστριας προχωράει προς τον Προφήτη Ηλία και τη Βίγλα. Πώς θα αποζημιωθεί; Θαυμάζοντας αφ’ υψηλού το νησί με τα χίλια πρόσωπα. Το ένα πιο όμορφο από το άλλο..."
Πηγή: Καθημερινή