Το Επιχειρησιακό Σχέδιό της για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος παρουσίασε την Τετάρτη η κυβέρνηση. Τι αποφασίστηκε για τη Σάμο.
Όπως ανακοινώθηκε επίσημα, στη Σάμο (στον χρόνο 05:40 του παρακάτω βίντεο), θα κλείσει η υπάρχουσα Δομή – ΚΥΤ, στο Βαθύ, ενώ η υπό κατασκευή Δομή, θα επεκταθεί και θα χρησιμοποιηθεί ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 5.000+.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ερωτηθείς ειδικότερα για τη μέγιστη χωρητικότητα των κλειστών δομών και καθώς ο ίδιος εισαγωγικά είχε πει για 5.000+ (για Λέσβο-Χίο-Σάμο) και 2.000+ (για Κω), ο υφυπουργός Αλκ. Στεφανής ανέφερε επί παραδείγματι ότι θα μπορεί να φτάνει τις 5.000 συν 40%, δηλαδή συν 2.000.
Ο κ. Στεφανής διευκρίνισε ότι περισσότερο έτοιμη είναι η δομή στη Σάμο και μέχρι τον Ιούλιο θα έχουν ολοκληρωθεί και θα έχουν τεθεί σε λειτουργία όλες οι δομές.
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Στέλιο Πέτσα, η πολιτική της κυβέρνησης στο εσωτερικό της χώρας για το θέμα στηρίζεται σε τέσσερις βραχίονες: Την αποτελεσματικότερη φύλαξη των συνόρων, την επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, τις αυξημένες επιστροφές μεταναστών και τα κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα.
«Ψηφίσαμε ήδη τον νόμο για την επίσπευση και την αυστηροποίηση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και προχωρούμε στη χωροθέτηση κλειστών προαναχωρησιακών κέντρων. Κι αυτό όχι μόνο γιατί δεν μπορεί να κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα στη χώρα, αλλά και διότι πρέπει να σταλεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους σχεδιάζουν ή σκέφτονται να μπουν παράνομα στη χώρα, την ώρα που ξέρουν πως δεν δικαιούνται άσυλο. Να καταλάβουν -όπως τόνισε κατ’ επανάληψη ο πρωθυπουργός- πως αν δώσουν τα λεφτά τους σε έναν διακινητή για τους φέρει στην Ελλάδα, στο τέλος θα τα χάσουν» είπε ο κ. Πέτσας.
Παρουσιάζοντας το σχέδιο, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Αλκιβιάδης Στεφανής, σημείωσε πως το Σχέδιο εκπονήθηκε σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του πρωθυπουργού και βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Προβλέπει:
Φύλαξη των συνόρων με τη συγκρότηση ενός Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων
Επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης ασύλου
Λειτουργία κλειστών κέντρων σε Νησιά και
Άμεσες επιστροφές.
Όπως είπε, προτεραιότητα στην παρούσα φάση σε επίπεδο διαχείρισης της κρίσης αποτελεί η αποσυμφόρηση των νησιών.
Γενικότερα, το Σχέδιο, σύμφωνα με τον κ. Στεφανή, προβλέπει δύο φάσεις υλοποίησης:
«Βραχυπρόθεσμα επαναφέρουμε τον έλεγχο και την ασφάλεια στις περιοχές που επηρεάζονται από την κρίση, ενώ μεσοπρόθεσμα υλοποιούμε αριθμό δράσεων με σκοπό, όχι μόνο να επανέλθει η κανονικότητα σε όλες τις πτυχές της ζωής του ελληνικού λαού, αλλά και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις εκείνες ώστε να θωρακιστεί η χώρα, από παρόμοιες μελλοντικές απειλές, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποτροπή.
Σε ό,τι αφορά στην πρώτη φάση και στον βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό, υλοποιείται ήδη, όπως έχει προγραμματιστεί με ταυτόχρονες δυναμικές και ευέλικτες παρεμβάσεις όπου απαιτείται και προβλέπει την αποσυμφόρηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, με μεταφορά 5.000 μεταναστών σε ξενοδοχεία και 15.000 μεταναστών σε ήδη υπάρχουσες δομές και σε νέες που δημιουργούνται τώρα.
Στόχος είναι η μεταφορά 20.000 μεταναστών από τα νησιά του Αιγαίου, μέχρι τις αρχές του 2020.
Σε ό,τι αφορά στη δεύτερη φάση και στο μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό, προγραμματίσθηκαν οι ακόλουθες 5 +1 δράσεις:
1η: Ασυνόδευτα παιδιά
Καθορίζεται Εθνικός Συντονιστής μέσω της Προεδρίας της Κυβέρνησης, σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Αναμένονται ανακοινώσεις από τον πρωθυπουργό.
2η: ΜΚΟ
Καθορισμός πλαισίου υποχρεώσεών τους και συγκεκριμένων κριτηρίων που απαιτείται να έχουν. Παραμονή και λειτουργία στη χώρα, μόνο όσων πληρούν τις προϋποθέσεις.
3η: Άσυλο και Επιστροφές
Η ψήφιση του νέου νόμου παρέχει το πλαίσιο που απαιτείται ώστε, να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και είτε να εγκριθεί το άσυλο, είτε να επιστρέψουν όσοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, στη χώρα προέλευσης ή εισόδου. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η πρόσληψη 500 ατόμων, τα οποία θα ενισχύσουν τις Υπηρεσίες Ασύλου.
4η: Κατασκευή και Επέκταση Κλειστών Δομών σε Νησιά
Ο σχεδιασμός προβλέπει:
Λέσβος :Στη Λέσβο, θα κλείσει σταδιακά η υπάρχουσα Δομή στη Μόρια, ενώ θα δημιουργηθεί νέα κλειστή Δομή, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 5.000+
Χίος : Στη Χίο, θα κλείσει η υπάρχουσα Δομή στη ΒΙΑΛ (κοντά στο χ. Χαλκείο), ενώ θα δημιουργηθεί νέα κλειστή Δομή, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 5.000+
Σάμος: Στη Σάμο, θα κλείσει η υπάρχουσα Δομή – ΚΥΤ, στο Βαθύ, ενώ η υπό κατασκευή Δομή, θα επεκταθεί και θα χρησιμοποιηθεί ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 5.000+
Κως: Στην ΚΩ, θα μετατραπεί η υπάρχουσα Δομή σε Κλειστή, ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 2.000+
Λέρος: Στη ΛΕΡΟ, θα μετατραπεί η υπάρχουσα Δομή σε Κλειστή, ως Προαναχωρησιακό Κέντρο και Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ), χωρητικότητας: 1.000+
5η: Ανταποδοτικά μέτρα ενίσχυσης τοπικών κοινωνιών
- Στην παράταση - έως 31.12.2020 - των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο, Χίο.
- Στη βελτίωση των δομών Υγείας, Παιδείας, Κοινής Ωφέλειας και Τουρισμού στις περιοχές που υποδέχονται μετανάστες και πρόσφυγες. Επίσης, η κυβέρνηση δεσμεύεται να αξιοποιήσει στο μέγιστο προς όφελος των τοπικών κοινωνιών τις Δομές/ΚΥΤ όταν θα έχει ολοκληρωθεί η αντιμετώπιση του ζητήματος.
- Επίσης, η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει υπόψη την εντοπιότητα κατά τις αναγκαίες προσλήψεις στις Δομές/ΚΥΤ.
- Τέλος, κατ’ εντολή του Πρωθυπουργού, δημιουργείται Ειδικό Ταμείο που προικίζεται με 50 εκατομμύρια ευρώ για το 2020 το οποίο θα χρηματοδοτήσει το «Πρόγραμμα Αλληλεγγύη» που θα υλοποιήσει το Υπουργείο Εσωτερικών για την στήριξη των Δήμων που θα επιβαρυνθούν από τη φιλοξενία προσφύγων και μεταναστών.
5 + δράση
Η επιπλέον δράση αφορά στην Εξασφάλιση – Στεγανοποίηση των Διόδων των μεταναστών, με την συγκρότηση ενός Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων.
Δυνάμεις και μέσα, σε ένα ενιαίο σύνολο, υπό ενιαία διοίκηση και με εφαρμογή κοινών διαδικασιών, και στο πλαίσιο ενός κοινού επιχειρησιακού σχεδίου, θα υλοποιήσουν τη δράση.
Αναφέρονται ορισμένες από τις πτυχές της δράσης:
Το νομικό πλαίσιο είναι σε εξέλιξη, η ενίσχυση σε προσωπικό έχει προγραμματιστεί με την πρόσληψη 400 συνοριοφυλάκων για τον Έβρο και 800 για τα νησιά, έχουν ήδη διατεθεί (την 08 Νοε 19) 14 εκ. Ευρώ για την επίλυση άμεσων αναγκών, έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες για την απεμπλοκή του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) (το έργο ξεκίνησε το 2014 και η αρχική πρόβλεψη είναι να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο 2022, κάτι που δεν είναι αποδεκτό), ενώ με προσωπική παρέμβαση του κ. Πρωθυπουργού, η ένωση εφοπλιστών προσφέρει, 10 σύγχρονα ταχέα σκάφη στο ΛΣ, τα οποία πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές για την εκπλήρωση της αποστολής τους, ενώ η παράδοση τους θα πραγματοποιηθεί στους επόμενους μήνες, και πολλά άλλα.
Σύμφωνα με την υφιστάμενη σχεδίαση, κάθε Δράση ενώ υλοποιείται ανεξάρτητα, διαλειτουργεί συνεχώς με τις υπόλοιπες μέσα στο πολύπλοκο περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί, με σκοπό την επίτευξη της μέγιστης αποτελεσματικότητας. Ενώ προτεραιότητα στην παρούσα φάση αποτελεί η αποσυμφόρηση των νήσων, το σύνολο των δράσεων έχει σχεδιασθεί με σκοπό να καταδείξει τη δυναμική και την αποφασιστικότητα που μας διακατέχει στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικής – προσφυγικής κρίσης.
Πέραν της πρώτης και δεύτερης φάσης, που αφορούν στο βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο πλάνο, στον Στρατηγικό Σχεδιασμό της Κυβέρνησης, περιλαμβάνεται επίσης, μία εξίσου σημαντική και αναπόσπαστη φάση, που αφορά στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, όπου εξετάζονται πολλαπλές εναλλακτικές επιλογές και σενάρια.
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Στέλιο Πέτσα, η κυβέρνηση επιδιώκει κατ’ αρχήν τη διεθνοποίηση του ζητήματος και τη διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής.
Προς την κατεύθυνση αυτή, ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει θέσει το ζήτημα σε όλες τις επαφές του με Ευρωπαίους ηγέτες, στη Γ.Σ. του Ο.Η.Ε. και στο Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε. Ο κ. Πέτσας επισήμανε την ανάγκη υπευθυνότητας και αλληλεγγύης, ενίσχυσης του ρόλου της Frontex, αλλαγής του πλαισίου του Δουβλίνου, διαμόρφωσης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου, αλλά και δίκαιης κατανομής των βαρών.