Παγκόσμιο συνέδριο για την έρευνα και προστασία αυτοφυών ορχιδεών στη Σάμο

Στη Σάμο θα διεξαχθεί από τις 14 έως τις 18 Απριλίου το "Παγκόσμιο Συνέδριο για την Έρευνα και Προστασία των Αυτοφυών Ορχιδεών (TORC’15)", με σκοπό την ανταλλαγή των πλέον πρόσφατων απόψεων της βοτανικής και την εξεύρεση λύσεων για την προστασία των άγριων ορχεοειδών παγκοσμίως. Το Συνέδριο οργανώνεται από το μη κερδοσκοπικό Ίδρυμα "Sails For Science Foundation", με έδρα τη Γερμανία, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης.

Το συνέδριο θα διεξαχθεί στην αίθουσα του Δημοτικού Μεγάρου Σάμου και τις εργασίες του μπορούν να το παρακολουθήσουν όλοι οι φυσιολάτρες του νησιού.

Ο βασικός στόχος του συνεδρίου θα είναι η εξερεύνηση και η μελέτη των ειδών άγριας  ορχιδέας και η προστασία αυτών των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση.

Αναμένεται να πάρουν μέρος περισσότεροι από εκατό διακεκριμένοι επιστήμονες και ερευνητές στον τομέα της Βοτανολογίας προερχόμενοι από ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια καθώς και από οργανισμούς όπως το Smithsonian των Η.Π.Α. και το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο του Παρισιού.

Επιμέρους στόχοι του συνεδρίου είναι:

- Να προβληθεί ο φυσικός πλούτος της Σάμου σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, μέσα από τις μοναδικές αυτοφυείς ορχιδέες που διαθέτει η χλωρίδα του νησιού.

- Να συνεργαστούν οι επιστήμονες και τα ερευνητικά κέντρα που θα πάρουν μέρος στο συνέδριο με τους επιστήμονες και τους ερευνητές που έχουν μελετήσει την χλωρίδα του νησιού μας αλλά και με τους απλούς ανθρώπους που αγαπούν τη φύση και εθελοντικά εργάζονται με σκοπό την ανάδειξη και την προστασία της βιοποικιλότητας του νησιού μας.

- Να αναδειχτούν οι δυνατότητες αξιοποίησης του φυσικού θησαυρού που διαθέτει η Σάμος με ήπιες μορφές ανάπτυξης όπως ο εκπαιδευτικός και φυσιολατρικός τουρισμός, η βιολογική γεωργία κλπ.

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου TORC’15:

Οι χαρισματικές άγριες ορχιδέες μας εντυπωσιάζουν με τη δυνατότητα τους να αξιοποιούν ποικίλα ενδιαιτήματα, ακόμα και στην εύκρατη ζώνη. Είναι η μεγαλύτερη οικογένεια φυτών στον πλανήτη, με τουλάχιστον 25.000 είδη (περίπου το 8% των αγγειόσπερμων φυτών). Οι ορχιδέες αναπτύσσουν εκπληκτικές σχέσεις με το περιβάλλον τους, τόσο μέσα, όσο και έξω από το έδαφος. Έχουν μεγάλη οικονομική σημασία ως καλλωπιστικά φυτά, αλλά και στην βιομηχανία καλλυντικών, φαρμάκων και τροφίμων. Για παράδειγμα, η βανίλια, που τόσο αρέσει σε πολλούς, προέρχεται από μια ορχιδέα.

Στη Σάμο, ντόπιοι επιχειρηματίες έχουν δημιουργήσει τα μοναδικά σημαντικά φυτώρια ορχιδεών στην Ελλάδα και πλέον εξάγουν τα φυτά τους. Το μέλλον, όμως, πολλών άγριων ορχιδεών είναι αμφίβολο καθώς απειλούνται από ανθρωπογενείς αιτίες σχεδόν σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία ως την αμερικανική ήπειρο, και, βέβαια, και στην Ελλάδα. 

Για παράδειγμα, ιδιαίτερα στην Τουρκία, αλλά και στην Ελλάδα η συλλογή ορχιδεών για την παρασκευή σαλεπιού (που φτιάχνεται από τους βολβούς τους) έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Πολλές ορχιδέες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε περιβαλλοντικές αλλαγές. Η IUCN (η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης), πρωτεργάτης στη προστασία των ειδών, εφαρμόζει φιλόδοξα προγράμματα διατήρησης για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο εξαφάνισης απειλούμενων ορχεοειδών.

Και ενώ οι άγριες ορχιδέες χάνονται, μόλις αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε τη σημασία αυτής της οικογένειας φυτών, και τον καθοριστικό τους ρόλο σε πολλά οικοσυστήματα. Οι ορχιδέες είναι τα "Πάντα του κόσμου των φυτών".

Στο Παγκόσμιο Συνέδριο TORC’15 στη Σάμο, θα συναντηθούν καταξιωμένοι επιστήμονες και φανατικοί ερασιτέχνες ορχιδεόφιλοι από 25 χώρες της Ευρώπης, Ασίας, Βόρειας και Νότιας Αμερικής και την Αυστραλία. Κατά τη διάρκειά του θα γίνουν πολλές εξορμήσεις στο πεδίο, μιας και αυτή είναι η εποχή που ανθίζουν οι ορχιδέες του νησιού. 

Οι διακεκριμένοι ομιλητές προέρχονται από ιδρύματα παγκοσμίου φήμης όπως ο Βασιλικός Βοτανικός Κήπος στο Kew της Μεγάλης Βρετανίας, το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας στο Παρίσι και το Περιβαλλοντικό Κέντρο Smithsonian των ΗΠΑ. Μεταξύ τους προβεβλημένοι επιστήμονες όπως ο Διευθυντής της Ομάδας Ορχεοειδών της IUCN και ο Πρόεδρος της Βοτανικής Έταιρίας της Γαλλίας, αλλά και ερευνητές από τη Ευρώπη, από το μακρινό Νεπάλ, την Ινδία, την Κίνα, τη Χιλή και το Μεξικό, από πολλά Τουρκικά πανεπιστήμια και, φυσικά, από την Ελλάδα. 

Η Ελλάδα έχει πολύ ενδιαφέρουσα ποικιλότητα ορχιδεών, με περισσότερα από 220 είδη. Από αυτές, οι ορχιδέες του γένους Ophrys είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς οι συνθήκες κατακερματισμού της χώρας με τα πολλά νησιά και βουνά έχουν δημιουργήσει άφθονα ενδημικά είδη, κάποια από τα οποία ανακαλύπτονται ακόμα και τώρα.

Οι οργανωτές εντυπωσιάστηκαν από το ενδιαφέρον που έδειξαν άνθρωποι από όλο τον κόσμο για να συμμετέχουν σε αυτό το ιδιαίτερο γεγονός στη Σάμο. Το Συνέδριο δείχνει επίσης στην τοπική κοινωνία ότι το ενδιαφέρον για τις άγριες ορχιδέες του νησιού είναι ευρύ και μπορεί να αυξήσει τις επισκέψεις εκτός της κύριας τουριστικής περιόδου.

Τα πρακτικά του Συνεδρίου θα δημοσιευτούν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛ.ΤΑ) αφιέρωσαν στο Συνέδριο ένα ειδικό συλλεκτικό Φάκελο Πρώτης Ημέρας Κυκλοφορίας.

Το Συνέδριο υποστηρίζουν ευγενικά: ο Δήμος Σάμου, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, το Εμπορικό Επιμελητήριο, το 1ο Τεχνικό Λύκειο Καρλοβασίου, η Société botanique de France, το Ίδρυμα Schwarz Foundation gGmbH, η New Phythologist Trust, Ηνωμένο Βασίλειο, η εταιρία Good Cop Bad Cop GmbH, η Avis Σάμου, η Factor Sigma Informatics Ltd., το InkHouse Σάμου, το Ούζο Φραντζέσκου, οι Ορχιδέες Αμυρσώνη, τα Θερμοκήπια Ορχιδέας Γαρουφαλή και το Ξενοδοχείο Σάμος.