AUTOMATIC TRANSLATION OF OUR BLOG INTO YOUR LANGUAGE BY GOOGLE TRANSLATE:

Turkish English German Dutch Swedish Danish French Italian Russian Spanish Portuguese Arabic

Οινοποιία


ΣΑΜΙΩΤΙΚΟ ΚΡΑΣΙ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μυθολογία, ιστορία και το χαρακτηριστικό τοπωνύμιο «Άμπελος» για τον έναν από τους δύο ορεινούς όγκους που δεσπόζουν στο νησί, αποτελούν στοιχεία απεικόνισης του αμπελώνα της Σάμου. Το σαμιώτικο κρασί που παράγεται από καλλιέργεια σε ορεινές και ημιορεινές αναβαθμίδες έχει υψηλή αναγνωρισιμότητα σε όλο τον κόσμο και έχει ταυτίσει απόλυτα το όνομά του με τη γεωγραφική του προέλευση, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους πιο εκλεκτούς διεθνείς αμπελώνες.


Αμπελώνας στη Σάμο

Η ιστορία του Σαμιώτικου κρασιού ανάγεται στην πρώιμη αρχαιότητα όταν η ιστορική καταγραφή περιλαμβάνει και στοιχεία μυθολογίας. Θρυλείται πως ο ίδιος ο θεός Διόνυσος δίδαξε στους Σαμιώτες την καλλιέργεια της αμπέλου αλλά και τον τρόπο οινοποίησης, ως ανταπόδοση στη βοήθεια που του παρείχαν για να κατατροπώσει τις Αμαζόνες. Η παράδοση αναφέρει πως ο πρώτος που δίδαξε την καλλιέργεια της αμπέλου στους κατοίκους του νησιού ήταν ο ήρωας της Αργοναυτικής  Εκστρατείας Αγκαίος. Ιστορικές αναφορές κατά την αρχαιότητα για τα κρασιά της Σάμου συναντάμε στον Ιπποκράτη, το Γαληνό, το Θεόφραστο ενώ οι διήρεις «Σάμαινες» αποδεδειγμένα μεταφέρουν με σαμιακούς αμφορείς κρασί από τη Σάμο σε διάφορα λιμάνια του τότε υπαρκτού κόσμου.

Κατά τη Βυζαντινή εποχή καταγράφονται επίσης αναφορές στους σαμιακούς οίνους μεταξύ των οποίων και περιγραφές του ταξιδιώτη κληρικού Βίλλιμπαλντ που σταθμεύει στη Σάμο το 741 μ.χ. κατά το ταξίδι του προς Ιερουσαλήμ.    
                          
Η τύχη της αμπελοκαλλιέργειας ακολουθεί την ταραχώδη ιστορία του νησιού και έτσι συχνά διακόπτεται από επιδρομές και κατακτητές, με αποκορύφωμα τη σχεδόν πλήρη ερήμωση του τόπου κατά τον 15ο αιώνα, που είχε ως αποτέλεσμα και την εγκατάλειψη των αμπελώνων. Όταν ένα αιώνα αργότερα επαναποικίζεται η Σάμος, έρχονται στο νησί και νέες ποικιλίες. Σύμφωνα μ’ αυτή την εκδοχή, τότε ξεκινά και η ιστορία των μοσχάτων οίνων του νησιού.

Κατά την Οθωμανική κατοχή και μετά το 1562, οι Ευρωπαϊκές  δυνάμεις αρχίζουν να ενδιαφέρονται εμπορικά για το κρασί  και ιδρύουν προξενεία στη  Σάμο.

Το 1700, ο Γάλλος περιηγητής Τουρνεφόρ (Tournefort) και το 1787, ο Γερμανός Φρίσεμαν καταγράφουν παραγωγή «μοσχάτου» που υπολογίζεται  σε 3.000 βαρέλες.


Ο Γάλλος βοτανολόγος και περιηγητής J. Pitton de Tournefort, ο οποίος 
ανέφερε το 1700 πληροφορίες για την ποιότητα και την ποσότητα του σαμιακού κρασιού.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα η Σάμος τροφοδοτεί με επώνυμα πλέον κρασιά τις αγορές της Ανατολής και της Δύσης, η δε Καθολική Εκκλησία παραχωρεί στη Σάμο το προνόμιο της παρασκευής οίνου με πιστοποιητικό της Καθολικής  Αποστολής. Ο «εκκλησιαστικός οίνος» χρησιμοποιείται και από την Ορθόδοξη Εκκλησία για την παρασκευή της θείας ευχαριστίας.

ΣΑΜΙΑ ΑΜΠΕΛΟΣ

Η έκταση των καλλιεργούμενων αμπελώνων της Σάμου είναι περίπου 14.000 στρέμματα. Το 98% και πλέον, των αμπελώνων αυτών, αφορούν την καλλιέργεια του λευκού, μικρόρωγου, μοσχάτου σταφυλιού της Σάμου, το οποίο θεωρείται ο πιο ευγενής κλώνος της μεγάλης οικογένειας των μοσχάτων.


Από αυτό παράγονται τα φημισμένα κρασιά «ΣΑΜΟΣ» και μικρή ποσότητα επιτραπέζιου οίνου, εξαιρετικής ποιότητας. Σε πολύ μικρό ποσοστό καλλιεργούνται και δύο ερυθρές ποικιλίες, Φωκιανό και Ρητινό.

Οι αμπελώνες εκτείνονται σε όλη τη Σάμο ενώ οι πλαγιές του βουνού Άμπελος, σε υψόμετρο μέχρι και τα 860 μέτρα, είναι κατάφυτες. Με την έντονη ηλιοφάνεια, το γαλάζιο του ουρανού και την Αιγαιοπελαγίτικη αύρα το μοσχάτο σταφύλι καλλιεργείται σε πανάρχαιες λιθοχτισμένες «αναβαθμίδες» (πεζούλες) δομημένες έτσι που να συγκρατούν και να αποστραγγίζουν το πολύτιμο χώμα, δημιουργώντας επάλληλες στενές λουρίδες γης, όπου συχνά δε χωρά πάρα μόνο μία σειρά από κλήματα.

Το εξαιρετικό υπέδαφος (χαλικώδες, σχιστολιθικό και με μεγάλη ικανότητα αποστράγγισης), σε συνδυασμό με το ευνοϊκό για την αμπελοκαλλιέργεια μικροκλίμα δίνουν τη δυνατότητα στα σταφύλια να ωριμάζουν σταδιακά και με φυσικό τρόπο, όπως απαιτείται για όλα τα γλυκά κρασιά ευγενούς καταγωγής.

Η ετήσια παραγωγή ανέρχεται περίπου σε 6.000 τόνους  κρασιού. 

Ο Ε.Ο.Σ ΣΑΜΟΥ


Ο ΕΟΣΣ είναι ένας από τους παλαιότερους συνεταιρισμούς της Ελλάδας.  Ιδρύθηκε το 1934 μετά από κινητοποίηση των αμπελουργών της Σάμου, με στόχο να εξασφαλιστεί η ποιότητα οινοποίησης και η διακίνηση των κρασιών. 

Η ιστορική πορεία της απέδειξε ότι η Ένωση δεν ήταν απλώς μια αναγκαιότητα αλλά μια επιλογή στρατηγικής σημασίας. Το 1970, πρώτη η Σάμος αναγνωρίζεται ως ονομασία προέλευσης ελεγχόμενη (Ο.Π.Ε.) ενώ οι οίνοι «ΣΑΜΟΣ» αποκτούν διεθνή φήμη.

Σήμερα, στο συνεταιριστικό σχήμα συμμετέχουν 2.500 φυσικά μέλη. Ο ΕΟΣ Σάμου συγκεντρώνει, οινοποιεί και εμπορεύεται το σύνολο σχεδόν της οινικής παραγωγής του νησιού. Εκσυγχρονίζεται διαρκώς και επενδύει σε τεχνολογία και τεχνογνωσία συνδυάζοντάς τις αρμονικά με την παράδοση της αμπελοκαλλιέργειας ενώ διαθέτει πιστοποιήσεις κατά ISO και HACCP.  

Διαθέτει δύο υπερσύγχρονα οινοποιεία, στο Μαλαγάρι και στο Καρλόβασι της Σάμου, συνολικής χωρητικότητας 20.000 τόνων και απασχολεί περίπου 80 άτομα. 

Φιλοσοφία & Στόχοι

Βασικός στόχος του ΕΟΣΣ στη διαχείριση των οίνων είναι πρωτίστως η απόδοση στον παραγωγό-συνεταίρο του μεγαλύτερου δυνατού εισοδήματος. Παράλληλα,  η διατήρηση και διεύρυνση της σύνδεσης του Σαμιώτη αμπελοκαλλιεργητή με τη γη και το αμπέλι αλλά και η αναβάθμιση της ποιοτικής αμπελοοινικής δραστηριότητας του νησιού σύμφωνα με τους κανόνες της σύγχρονης διεθνούς αγοράς ώστε να αποτελεί μία υγιή και ανταγωνιστική οικονομική οντότητα.  

Στρατηγικοί άξονες 

- Διαρκής ποιοτική αναβάθμιση των οινικών προϊόντων της Σάμου.
- Δημιουργία νέων προϊόντων που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες επιλογές του καταναλωτή
- Συνεχής διεύρυνση των σημείων τοποθέτησης των κρασιών της Σάμου εντός και εκτός Ελλάδος, και είσοδος σε νέες, διεθνείς αγορές. 
- Δυναμική επικοινωνιακή πολιτική και έμφαση στην ευρύτερη προώθηση των σαμιακών κρασιών (γλυκών και ξηρών).

Εξαγωγές

Το Σαμιώτικο κρασί αποτελεί έναν από τους κυριότερους πρεσβευτές της Ελλάδας στο εξωτερικό, με εξαγωγές σε χώρες όπως η Γαλλία – η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τον ΕΟΣΣ-, ο Καναδάς, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ελβετία, η Ιταλία, η Ολλανδία, Σουηδία, η Κύπρος, η Αυστραλία, η Δανία, η Τσεχία, η Φινλανδία και η Κίνα, η Ουγγαρία, η Ρουμανία κ.α. Νέες αγορές διαρκώς προστίθενται, στο σύνολο των 24 χωρών.

Διακρίσεις


Το «ΣΑΜΟΣ»  είναι το πρώτο Ελληνικό κρασί που αναγνωρίστηκε σαν Ο.Π.Ε. Τα προϊόντα του ΕΟΣΣ έχουν τιμηθεί με εκατοντάδες μετάλλια διεθνών εκθέσεων ενώ κατ’ έτος προστίθενται διαρκώς νέες διακρίσεις.

Προϊόντα 


Οίνοι Προστατευόμενης Ονομασίας Προελεύσης «ΣΑΜΟΣ»         

Samos Vin Doux Οίνος Γλυκύς
Samos Grand Cru Οίνος Γλυκύς Φυσικός                                                   
Samos Nectar Οίνος Φυσικώς Γλυκύς
Samos Anthemis  Οίνος Γλυκύς
Εκκλησιαστικός Οίνος Γλυκύς

Οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης Αιγαίο Πέλαγος

Ψηλές Κορφές Οίνος Ξηρός Λευκός ΠΓΕ
Αγέρι του Αιγαίου Οίνος Ξηρός Λευκός ΠΓΕ
Αγέρι του Αιγαίου Οίνος Ημίξηρος Λευκός ΠΓΕ

Οίνοι Επιτραπέζιοι

Golden Samena Οίνος Ξηρός Λευκός Επιτραπέζιος
Samena Οίνος Ξηρός Λευκός 
Selana Οίνος Ροζέ Ημίξηρος

ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΑΜΙΑΚΟΥ ΟΙΝΟΥ



Το Μουσείο Οίνου του ΕΟΣ Σάμου στεγάζεται σε  ένα κτίριο του 19ου αιώνα το οποίο λειτουργούσε ως βαρελοποιείο. 


Μετατράπηκε σε Μουσείο το 2005 και από τότε φιλοξενεί στοιχεία που προσδιορίζουν το σαμιώτικο κρασί: Από τους αμπελώνες και τις ορεινές αναβαθμίδες, τη χειρωνακτική εργασία, τον τρυγητό και το πατητήρι, την παλαίωση και την οινοποίηση, τα κελάρια, τις συλλεκτικές φιάλες, παλαιές φωτογραφίες και στοιχεία καταγραφής της παραγωγής, σκεύη και εργαλεία βαρελοποιίας, παλαιά μηχανήματα οινοποίησης καθώς και μια σειρά βραβεύσεων και διακρίσεων. 

Περιγράφει μέσω εκθεμάτων όλη την ιστορική και κοινωνικοπολιτιστική διαδρομή του σαμιώτικου κρασιού. Είναι επισκέψιμο στο κοινό μαζί με οινογευστικές δοκιμές.