Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας "Αρχιπέλαγος", το οποίο εδρεύει στη Σάμο, ολοκληρώνει αυτές τις ημέρες την πρότυπη ωκεανογραφική άσκηση που διοργανώνει για 8η συνεχή χρονιά σε συνεργασία με το Τμήμα Θαλάσσιας Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Cardiff.
Οι επιστήμονες του "Αρχιπελάγους", μαζί με μια ομάδα 50 ακαδημαϊκών και φοιτητών από το βρετανικό πανεπιστήμιο, έχουν σαν στόχο τη συλλογή επιστημονικών δεδομένων στη θαλάσσια περιοχή νότια της Σάμου, προκειμένου να αποκαλύψουν το μοναδικό φυσικό πλούτο του Αιγαίου, μια βασική προϋπόθεση για την εφαρμογή δράσεων προστασίας του.
Αξιοσημείωτο αποτέλεσμα της σταθερής και μακροχρόνιας συνεργασίας του "Αρχιπελάγους" με το Πανεπιστήμιο του Cardiff είναι η καθιέρωση αυτής της ωκεανογραφικής άσκησης ως υποχρεωτικό μάθημα για τους τελειόφοιτους Θαλάσσιας Γεωγραφίας, με απαραίτητη τη φυσική τους παρουσία στη Σάμο, στην ερευνητική βάση του "Αρχιπελάγους".
Αντίστοιχες δράσεις εφαρμοσμένης επιστημονικής εκπαίδευσης στον τομέα της ωκεανογραφίας έχει ήδη δρομολογήσει το "Αρχιπέλαγος" για το επόμενο έτος, σε συνεργασία με κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα από το Βέλγιο, τη Βρετανία και τις Η.Π.Α, έπειτα από τη σχετική προεργασία καθώς και τα μνημόνια συνεργασίας που έχουν υπογραφεί.
Στο πλαίσιο αυτής της κοινής ωκεανογραφικής έρευνας υλοποιείται:
- χαρτογράφηση και απεικόνιση με μεθόδους οπτικής και ακουστικής καταγραφής, των ιδιαίτερα παραγωγικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων της παράκτιας ζώνης. Τα δεδομένα αυτά αποτυπώνονται σε λεπτομερείς, πολυδιάστατους χάρτες, οι οποίοι αποτελούν ένα πολύ πολύτιμο εργαλείο για την προστασία αυτών των ξεχωριστής σημασίας οικοτόπων.
- δειγματοληψία θαλασσινού νερού και ιζήματος, το οποίο αναλύεται στα εργαστήρια του Αρχιπελάγους ως προς τα χημικά του χαρακτηριστικά, ενώ επίσης γίνεται ανάλυση της περιεκτικότητας και της βιοποικιλότητας σε ζωοπλαγκτόν και φυτοπλαγκτόν.
- εξέταση του βαθμού επιβάρυνσης της παράκτιας ζώνης, σε περιοχές με έντονη τουριστική ή οικιστική ανάπτυξη.
- υποβρύχια χαρτογράφηση βιοποικιλότητας μέσω ελεύθερης κατάδυσης.
Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής δράσης της άσκησης, έγινε παράλληλα έρευνα στους πληθυσμούς των θαλάσσιων θηλαστικών, οι οποίοι είναι υπό μακροχρόνια παρακολούθηση από τη θαλάσσια ερευνητική ομάδα του "Αρχιπελάγους", με στόχο την ανάπτυξη αποτελεσματικών παρεμβάσεων για την προστασία τους.
Αυτή η κοινή ωκεανογραφική έρευνα που φέρνει στην Ελλάδα εξειδικευμένους επιστήμονες και τεχνογνωσία, αποτελεί ένα ακόμη αποτελεσματικό εργαλείο για την προστασία των θαλασσών μας, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ένα πολύτιμο πεδίο εφαρμοσμένης εκπαίδευσης για τους νέους επιστήμονες που συμμετέχουν σε αυτό, από πολλές χώρες του εξωτερικού.
Οι ερευνητές του "Αρχιπελάγους" θεωρούν ότι αυτό το "εργαλείο προστασίας" έχει τεράστιες δυνατότητες στην Ελλάδα και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας μας.
Θεμελιώδης προτεραιότητά του Ινστιτούτου παραμένει η προστασία και η πραγματική αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας μας, όχι μέσα από καμπάνιες και φιλολογική προσέγγιση των περιβαλλοντικών θεμάτων, αλλά μέσα από στοχευμένες δράσεις και αποτελεσματικές παρεμβάσεις.
Το "Αρχιπέλαγος" ευχαριστεί το Ναυτικό Όμιλο Σάμου για τη συνεισφορά του και τη συμμετοχή του σκάφους "Ωκυρρόη" στην ωκεανογραφική έρευνα.
Στο πλαίσιο αυτής της κοινής ωκεανογραφικής έρευνας υλοποιείται:
- χαρτογράφηση και απεικόνιση με μεθόδους οπτικής και ακουστικής καταγραφής, των ιδιαίτερα παραγωγικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων της παράκτιας ζώνης. Τα δεδομένα αυτά αποτυπώνονται σε λεπτομερείς, πολυδιάστατους χάρτες, οι οποίοι αποτελούν ένα πολύ πολύτιμο εργαλείο για την προστασία αυτών των ξεχωριστής σημασίας οικοτόπων.
- δειγματοληψία θαλασσινού νερού και ιζήματος, το οποίο αναλύεται στα εργαστήρια του Αρχιπελάγους ως προς τα χημικά του χαρακτηριστικά, ενώ επίσης γίνεται ανάλυση της περιεκτικότητας και της βιοποικιλότητας σε ζωοπλαγκτόν και φυτοπλαγκτόν.
- εξέταση του βαθμού επιβάρυνσης της παράκτιας ζώνης, σε περιοχές με έντονη τουριστική ή οικιστική ανάπτυξη.
- υποβρύχια χαρτογράφηση βιοποικιλότητας μέσω ελεύθερης κατάδυσης.
Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής δράσης της άσκησης, έγινε παράλληλα έρευνα στους πληθυσμούς των θαλάσσιων θηλαστικών, οι οποίοι είναι υπό μακροχρόνια παρακολούθηση από τη θαλάσσια ερευνητική ομάδα του "Αρχιπελάγους", με στόχο την ανάπτυξη αποτελεσματικών παρεμβάσεων για την προστασία τους.
Αυτή η κοινή ωκεανογραφική έρευνα που φέρνει στην Ελλάδα εξειδικευμένους επιστήμονες και τεχνογνωσία, αποτελεί ένα ακόμη αποτελεσματικό εργαλείο για την προστασία των θαλασσών μας, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ένα πολύτιμο πεδίο εφαρμοσμένης εκπαίδευσης για τους νέους επιστήμονες που συμμετέχουν σε αυτό, από πολλές χώρες του εξωτερικού.
Οι ερευνητές του "Αρχιπελάγους" θεωρούν ότι αυτό το "εργαλείο προστασίας" έχει τεράστιες δυνατότητες στην Ελλάδα και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας μας.
Θεμελιώδης προτεραιότητά του Ινστιτούτου παραμένει η προστασία και η πραγματική αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας μας, όχι μέσα από καμπάνιες και φιλολογική προσέγγιση των περιβαλλοντικών θεμάτων, αλλά μέσα από στοχευμένες δράσεις και αποτελεσματικές παρεμβάσεις.
Το "Αρχιπέλαγος" ευχαριστεί το Ναυτικό Όμιλο Σάμου για τη συνεισφορά του και τη συμμετοχή του σκάφους "Ωκυρρόη" στην ωκεανογραφική έρευνα.