.png "English"){kind=small}
Τον πλήρη τόμο του έργου "Το σαμιώτικο πεύκο και η παραδοσιακή υλοτομία στη Σάμο" αναδημοσιεύει σήμερα το My Samos Blog.
Σύμφωνα με τον πρόλογο του βιβλίου, "το έργο αυτό αποτέλεσε μια πρόταση του "Πνευματικού Ιδρύματος Σάμου Νικόλαος Δημητρίου" στο πρόγραμμα "Πέλαγος Πολιτισμού" της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Εκπονήθηκε στη Σάμο από το Σεπτέμβριο του 2013 μέχρι το Νοέμβριο του 2014. Σκοπός του ήταν η διερεύνηση της τελευταίας περιόδου υλοτομίας στο νησί από πηγές και προφορικές μαρτυρίες καθώς και η σύνδεση του δάσους και των προϊόντων του με την οικονομία, την κοινωνία και το λαϊκό πολιτισμό. Έμμεσοι στόχοι του υπήρξαν ο προβληματισμός των τελευταίων ανθρώπων του δάσους για το μέλλον και τις δυνατότητες της υλοτομίας καθώς και η κάλυψη του βιβλιογραφικού κενού για την υλοτομία στη Σάμο με τη χρήση πρωτογενών γραπτών πηγών και μαρτυριών.
Εκτός από την αρχειακή έρευνα που εκπονήθηκε από τα μέλη της επιστημονικής ομάδας Χρίστο Λάνδρο, Βαγγέλη Δημητριάδη και Δημήτρη Θρασυβούλου, πραγματοποιήθηκε σημαντική καταγραφή προφορικών μαρτυριών από επαγγελματίες του κλάδου της υλοτομίας με τη συνδρομή και των συνεργατών Έλσας Χίου και Βίκης Λεκάτη. Την όλη δράση συντόνισε η Ματρώνη Κτίστου. Την επιστημονική διεύθυνση είχε ο αρχιτέκτονας Κώστας Δαμιανίδης.
Κατά τη διάρκεια του έργου διερευνήθηκαν όλες οι φάσεις της παραδοσιακής υλοτομίας. Η υλοτόμηση της τραχείας πεύκης – το ξύλο της υπήρξε το κυριότερο εμπορεύσιμο και εξαγώγιμο προϊόν του σαμιώτικου δάσους – τροφοδότησε ανελλιπώς με ναυπηγήσιμη ξυλεία τους ταρσανάδες του νησιού στο Πυθαγόρειο, στο Μαραθόκαμπο, στο Καρλόβασι, στο Κοκκάρι, στον Άγιο Ισίδωρο και τελευταία στον Πύργο και τους Δρακαίους. Η αξιόλογη ναυπήγηση ξύλινων σκαφών επεκτάθηκε στην αγορά όλης της Ελλάδας και κάλυψε ένα μεγάλο μέρος της ζήτησης κατά τον 20ό αιώνα. Παράλληλα η μαύρη πεύκη και το κυπαρίσσι χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στην κατασκευή της κατοικίας πριν από τη χρήση του σκυροδέματος.
Το έργο ολοκληρώνεται με την έκδοση του παρόντος τόμου, στον οποίο καταγράφονται τα αποτελέσματα της έρευνας και οι απόψεις των ανθρώπων της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού. Από μια πρώτη ματιά γίνεται αντιληπτό ότι τα περιεχόμενα του βιβλίου είναι προϊόντα συστηματικής δουλειάς, όπως εξελίχθηκε κατά τις διάφορες φάσεις της δράσης.
Η έκδοση αποτυπώνει την προσπάθεια της επιστημονικής ομάδας και των εξωτερικών συνεργατών του έργου να συγκεντρώσουν και να ταξινομήσουν σημαντικά γεγονότα, πληροφορίες, μαρτυρίες, ονόματα, ανθρώπους, ορολογίες και λεπτομέρειες από την ξεχασμένη ζωή των εργατών του δάσους, του ναυπηγείου ξύλινων σκαφών και τους τρόπους με τους οποίους τα δάση και η υλοτομία συνέβαλλαν στην εξασφάλιση πόρων διαβίωσης σε μια μερίδα του τοπικού πληθυσμού.
Το πρώτο μέρος της έκδοσης περιέχει τις περισσότερες ανακοινώσεις των δύο συναντήσεων, του Δεκεμβρίου 2013 και του Απριλίου 2014 και όλες τις ανακοινώσεις της καταληκτικής ημερίδας του Ιουλίου 2014. Στο δεύτερο μέρος δημοσιεύονται οι είκοσι συνεντεύξεις που κατέγραψαν τα μέλη της επιστημονικής ομάδας από υπαλλήλους της δασικής υπηρεσίας, παλιούς υλοτόμους, αγωγιάτες-μεταφορείς ναυπηγήσιμης και οικοδομικής ξυλείας, εμπόρους ξυλείας, ξυλοναυπηγούς, μαραγκούς και γυναίκες ξυλοκόπων και μαραγκών. Το εικαστικό υλικό που εκτίθεται στις σελίδες του βιβλίου είναι ανέκδοτο και υπηρετεί δύο στόχους: την επαφή του αναγνώστη με τα κείμενα και την αισθητική".
Οι συντονιστές του έργου "Το σαμιώτικο πεύκο και η παραδοσιακή υλοτομία στη Σάμο" πιστεύουν ότι "το έργο συνέβαλλε στην καταγραφή και ανάδειξη μιας παραδοσιακής επαγγελματικής δραστηριότητας του νησιού και προσέφερε έναν γόνιμο προβληματισμό για το μέλλον της υλοτομίας, και γενικότερα για το μέλλον των παραδοσιακών επαγγελμάτων του τόπου, με την παραγωγή νέων προϊόντων από την ορθολογικότερη διαχείριση των δασών".
Ξεφυλλίστε το πλήρες βιβλίο "Το σαμιώτικο πεύκο και την παραδοσιακή υλοτομία στη Σάμο", μια έκδοση του "Πνευματικού Ιδρύματος Σάμου Νικόλαος Δημητρίου":
